3 Μαΐου 2014

Η Πολιτεία του Χρόνου


(Giovani Bellini, "Sacred Allegory")



Το παρελθόν ποτέ δεν είναι ίδιο. Πάλλεται μέσα μας, άλλοτε βρυχάται σαν ηφαίστειο, απειλώντας να σπάσει τα τοιχώματα μας, άλλοτε ρέει σα ποτάμι, σταγόνες δροσερές, βρόχινες, γεννοβολούσες σκέψεις, λόγια, γλυκές εικόνες, εκεί που η φαντασία σμίγει με την πραγματικότητα.

Το παρελθόν, οι αναμνήσεις, τα βιώματα, ζουν και τρέφονται απ’ το κάθε μας παρόν – μα συχνά το παρόν μας γίνεται τροφή τους. Ένα πελώριο στόμα, ανελέητο, αχόρταγο, στις δαγκάνες του οποίου τριγυρίζεις. Για δες όμως, άλλες φορές το τέρας εξαφανίζεται και τη θέση του παίρνει ένα όμορφο πλάσμα, με μάτια γεμάτα συγκατάβαση. «Ναι, καταλαβαίνω τώρα», λες, κοιτάζοντας το.

Το παρελθόν δεν είναι σταθερό. Κάθε ώρα, κάθε στιγμή μεταβάλλεται, αλλάζει, με κάθε σκέψη που κάνουμε γι’ αυτό. Ένα βίωμα, μια παλιά εμπειρία, μια απλή στιγμή που ζήσαμε, φαίνεται ν’ αποκτούν καινούργιο νόημα με κάθε τους ανάμνηση, σε μια διαφορετική στιγμή του χρόνου. Βλέπεις κάτι που δεν είχες δει παλιότερα, βρίσκεις ένα νόημα που παλιά φάνταζε κρυφό. Αλλάζεις διαρκώς, και μαζί με σένα αλλάζει το παρελθόν σου.

Οι όμορφες στιγμές, όλα όσα θυμάσαι και χαμογελάς και χαίρεσαι που έζησες, κάποιες φορές φτάνουν να σε στοιχειώσουν με τη σκέψη τους. Συμβαίνει όταν τα φώτα στο σπίτι έχουν κλείσει και οι διάδρομοι είναι άδειοι – και συ φέρνεις στο νου τις στιγμές που το φως φεγγοβολούσε και οι διάδρομοι έσφυζαν με χαρά και κίνηση.

Και οι δύσκολοι καιροί, η συσσωρευμένη δυσαρέσκεια, το πλήθος των απογοητεύσεων, οι αρνήσεις, η πικρία, η αίσθηση αδικίας, η στεναχώρια που μπορεί να έχεις νιώσει… Κάποιοι θα σου πουν πως «ήταν για καλό». Θα σου θυμίσουν πως «ό,τι δε σε σκοτώνει, σε κάνει δυνατότερο». Θα τονίσουν πως οι δυσκολίες υπήρξαν οι βάσεις πάνω στις οποίες θα μπορέσεις να χτίσεις το δικό σου κάστρο, κάποια μέρα. Θα αναφέρουν πως «χάρη σε αυτές ωρίμασες». Τώρα βλέπεις την πραγματικότητα όπως είναι, δεν ονειροβατείς, είσαι πια ρεαλιστής – τώρα μπορείς να βαδίσεις με τα μάτια σου ανοιχτά και να αντέξεις κάθε δυσκολία.

Μα εσύ δε νιώθεις ωριμότερος. Μόνο περισσότερο κυνικός. Δεν έχεις γίνει ανθεκτικότερος στον πόνο. Απλά γνωρίζεις πώς να τον αποφεύγεις καλύτερα. Ο κόσμος γύρω δε σου φαίνεται καλύτερος – απλά δε σου κάνει πια εντύπωση να βλέπεις τα σκατά τριγύρω σου. «Τι κατάλαβα;», διερωτάσαι. Τίποτα.

Και το παρελθόν σου; Μακάρι να αποκτούσαν θετικό νόημα για σένα εκείνα τα αρνητικά βιώματα σου. Τα χρόνια που αισθάνθηκες πως πήγανε χαμένα. Τα λάθη σου, ή απλά, οι ατυχίες σου. Να έλεγες «με έκαναν καλύτερο». «Πήρα αυτά τα μαθήματα». Μα όχι – τον περισσότερο καιρό απλά χάσκουν, σαν τρύπες στο υπέδαφος του νου σου. Απλά υπάρχουν, ένα παρελθόν νεκρό που τρώει το ζωντανό παρόν σου.

Ο χρόνος ωστόσο φέρνει εκπλήξεις – είναι, ξέρεις, ο μεγαλύτερος φαρσέρ.

Για δες λοιπόν, έρχονται κάποιες περίοδοι που νιώθεις πραγματικά χαρούμενος. Κοιτάς μέσα σου, γύρω σου, το βλέμμα σου αγκαλιάζει τον κόσμο όλο και η ψυχή σου τραγουδάει. Ανασαίνεις, παρατηρείς τη φύση, τους ανθρώπους, ναι, τους ανθρώπους, τον ουρανό, γεμίζει η σκέψη σου με εικόνες, χρώματα και ήχους. Εκείνες τις στιγμές το παρελθόν, κάθε παρελθόν μυρίζει σα γλυκόπικρο κρασί – εκείνες τις στιγμές δικαιώνεται κάθε στεναχώρια σου, κάθε δυσκολία, κάθε εμπόδιο που χρειάστηκε να διαβείς. Παρελθόν, παρόν και μέλλον, όλα μαζί σμίγουν, και η ένωση τους είναι ωραία. Μπορείς και επιβεβαιώνεις όσα έζησες, τα πάντα. Και αισθάνεσαι να έχεις εμπλουτιστεί από κάθε αρνητικό σου βίωμα. Γιατί μπορείς και πετάς και ό,τι έχεις ζήσει λειτουργεί σαν χάρτης, μια μικροσκοπική, απέραντη πολιτεία, την οποία βλέπεις πια από ψηλά.

Μια όμορφη πολιτεία, μια πλούσια πολιτεία, με τα καλά και τα κακά της, και συ τώρα κραδαίνεις τη πυξίδα. Σε αυτή την πολιτεία δεν υπάρχει τέλος, δεν υπάρχει αρχή, σα κτίρια είμαστε όλοι, θέλοντας να φτάσουμε ως τον ουρανό ψηλά, τα υλικά μας να αντέξουνε στον χρόνο. Και το παρελθόν είναι η βάση μας, το βάρος κάτω από τα πόδια μας, μα για δες, κάποιες στιγμές πετάμε, φτάνουμε ως τα σύννεφα και ακολουθούμε τα πουλιά…



Μέχρι ο χρόνος να κάνει πάλι τα δικά του… Και αν επιστρέψεις πάλι εκεί απ’ όπου ξεκίνησες… Θυμήσου πως πέταξες, κάποια φορά, ή και περισσότερες. Και ίσως να συμβεί ξανά. 




5 σχόλια:

  1. πφφφ!
    και τι είναι σταθερό?
    Μήπως είναι το παρόν?
    "Τα πάντα ρει"... το μάθαμε αυτό από πολύ νωρίς και πολύ επώδυνα...
    Σε φιλώ κούνελε! :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Kαι τι είναι το παρόν, αν όχι το παρελθόν μας, όπως ρέει μες στο μέλλον? Αυτός ακριβώς ο Ποταμός που "τρέχει συνεχώς"... Καλησπέρα Λιακάδα, σε φιλώ και γω με τη σειρά μου :)

      Διαγραφή
  2. το παρελθόν ε; είναι αυτό που το μέλλον μας προδιαγράφει και καθορίζει. μεγάλη ιστορία και επώδυνη για πολλούς. ή σε "ανατινάζει" ή σε ωθεί μπροστά.
    σ' αυτή σου την ανάρτηση κούνελε φονικέ μίλησες και σοφά και ποιητικά.
    να έχεις ένα όμορφο βράδυ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ξέρεις, Βίκυ, έτσι όπως έγραψες το σχόλιο, φαίνεται σα να λες "το μέλλον προδιαγράφει το παρελθόν μας". Και αυτό από μόνο του, το αναποδογύρισμα, σε βάζει σε σκέψεις!! Μάλλον εισχώρησε (ηθελημένα ή αθέλητα) στο σχόλιο σου κάτι από την δική σου ποίηση. Καλό βράδυ και από μένα!

      Διαγραφή
  3. μ΄αρεσει πολυ η φραση με την οποια κλεινεις το κειμενο σου κουνελε!

    οπως λενε και αλλοι (πολυ καλυτερα απο μενα) αν δεν υπηρχαν σκαμπανευασματα στη ζωη απο τη λυπη στη χαρα, (και τα ενδιαμεσα τους) δε θα εκτιμουσαμε τις καλες στιγμες και το ποσο τυχεροι και ευτυχισμενοι υπηρξαμε καποιες στιγμες της ζωης μας, ακομα κι αν δεν το εχουμε συνειδητοποιησει ακομα πληρως.

    και ναι, το παρελθον καθοριζει το μελλον μας, δε νομιζω πως υπαρχει καποιος που μπορει να υποστηριξει πως ενα μεγαλο μερος της συμπεριφορας του και οσων πραττει και υποστηριζει δεν ειναι λιγο ή πολυ σχετικα με τις επιλογες του παρελθοντος και των μαθηματων που πηρε στη ζωη του ως τωρα

    ΑπάντησηΔιαγραφή